ÇEVRE VE İNSAN
  SU KİRLİLİĞİNİN NEDENLERİ
 

YÜZEYSEL SULARDA KİRLETİCİ ETKİ YAPABİLECEK UNSURLAR

          Suların kirlenmesi  çeşitli bakımlardan canlı varlıklar için  büyük önem taşır. Her şeyden önce sular çok büyük bir canlı varlıklar hazinesini barındırıyor.   Bundan   dolayı dünyanın en büyük gıda maddeleri deposu sulardadır. Bir an için suda hayatın son bulduğunu farz edelim. Dünyadaki canlı varlıklar zinciri kökten sarsılır. Suların kirlenmesinin bir önemli yanı da dünyamızda mevcut olan bütün suların (bazı iç deniz ve göller hariç) birbirine bağlı olup tek bir sistem teşkil etmelidir. Sürekli ve etkili bir su kirlenmesi çok uzun zaman sonra bütün dünya sularının kirlenmesine neden olabilir. Dolayısı ile sulardaki bütün hayat böyle bir durumdan olumsuz yönde etkilenebilir. Bugün suların en ciddi ve düşündürücü kirlenme şekli, petrol ve petrol ürünlerinin su üzerinde ince bir tabaka teşkil etmeleriyle meydana gelir. Denilebilir ki çevre bakımından en önemli sorun da budur. Petrol ve ürünleri her şeyden önce bol miktarda kullanılmaktadırlar. Aksine bu ve benzeri maddeler suda erimediklerinden dağılıp büyük su kitlelerinde kaybolmazlar. Aksine suyun yüzeyine yayıldıkça yayılırlar ve önlem alınmaz ise çok büyük alanları kapsarlar. Kaza sonunda suya dökülen büyük miktarlardaki petrol vs ürünlerini büyük oranda toplayabilen pek çok usuller bulunmuştur.

Enerji sektörünün su kaynaklarına etkileri

Enerji kaynağı

Su

Fosil yakıtların atıkları

Asit ve tuzlu madenden sızma, madenden sıvı atık, bol su gereği, su ile yıkama gereği depolanma yerinden su kirliliği

KÖMÜR

SOx, NOx toz, CO2, CH4

PETROL ÜRÜNLERİ

H2S üretimi, SO4, NO4, CO4, CO3, HC2, amonyak, toz, iz elementler, CO2

Mazot, petrol ve sızıntılar ve dökülmesi

Bol su gereği

GAZ

HC emisyonu (metan), NOx, CO2, H2S ve yanma kökenli emisyon

Sıvı atıkların ortadan kaldırılması

Fosil yakıtlardan elektrik enerjisi üretimi

                       SO2, NO2, CO, CO2, HC, iz       elementler, toz, radyonüklidler, uzun mesafe taşınma ve kirleticilerin tortusu, sera etkisi

Bol su gereği

Doğal su kaynağına sıcaklık vermesi

Uranyum yakıt döngüsü ve nükleer santralden elektrik

                       Radyoaktif toz, atmosfere verilen gazlı maddeler (F, NOx), noble gazı, soğutucu kulelerin yerel iklime etkisi

Maden sızıntısı

Yer altı suyu kirlenmesi

Bol su gereği

Doğal su kaynağına sıcaklık vermesi

Sıvı radyonüklidlerin emisyonu

DİĞER

SU

Büyük barajların yerel iklime etkisi

Su döngüsüne etkisi

Su kaynaklarının ve kalitesinin bozulması

Yenilenebilen enerji kaynakları

Biyomas          Biyomasın yanması

Jeotermal         Hava kirliliği, toz

Güneş               Jeotermal

Rüzgar             Hava kirliliği

Biyomasın dönüştürülmesi

Su kirliliği

Jeotermal

Bol su gereği

Yüzeysel sularda kirletici etki yapabilecek unsurlar Dünya Sağlık Örgütü'nce (WHO) sınıflandırılmıştır. Bunlar:

l.        Bakteriler, Virüsler ve Diğer Hastalık Yapıcı Canlılar

Suların hijyenik açıdan kirlenmesine neden olan bu organizmalar, genellikle hastalıkla veya portör (Hastalık taşıyıcı) olan hayvan ve insanların dışkı ve idrarlarından kaynaklanır. Bulaşıcı etki ya da bu atıklarla doğrudan temasla veya atıklarının karıştığı sulardan dolaylı olarak gerçekleşir. İçme suyu temini açısından hijyenik kirlenme önemli bir sorun oluşturmaktadır.

2. Organik Maddelerden Kaynaklanan Kirlenme

Ölmüş hayvan ve bitki artıkları ile tarımsal artıkların yüzeysel sulara karışması sonucunda ortaya çıkan kirlenmedir.

3.  Endüstri Atıkları

Çeşitli endüstri faaliyetleri sonucu oluşurlar ve fenol, arsenik, siyanür, krom, kadmiyum gibi toksik maddeler içerirler.

            4.      Yağlar ve Benzeri Maddeler

 Tankerler veya boru hatlarıyla taşınan petrolün kazalar sonucunda yüzeysel sulara karışmasının yarattığı olumsuz etkiler açısından önem taşımaktadır.

 5.      Sentetik Deterjanlar

 Sentetik Deterjanlar içerdikleri fosfatlar yüzeysel sularda titrofikosyona ve dolayısıyla ikincil kirlenmeye neden olmaktadır. Sentetik deterjanların evlerde kullanılmaya başlaması evsel atık sularının özelliğini değiştirmiş ve bu sulara endüstriyel sularda rastlanılan benzer nitelikler vermiştir.

6.  Radyoaktivite

 Radyoaktif kirlenme hastanelerden, araştırma kuruluşlarında ve bazı endüstri dallarından kaynaklanabilmektedir. Nükleer silah denemeleri  sonucunda artan radyoaktivite, yağmur sularım da kirletmekte ve bunun sonucu olarak  yüzeysel sular, radyoaktif kirlenmeye maruz kalmaktadır.

 7.  Zirai Mücadele İlaçları

 Bunların besin zincirine girmesi ekosistemlerde önemli sorunlar yaratır.

8. Yapay Organik Kimyasal Maddeler

 Bu maddelerin üretimleri giderek artmaktadır. Bu yapay maddeler yerlerini aldıkları doğal maddelere göre kirleticilik derecelerini daha fazladır.

 9. İnorganik Tuzlar

 Çok yüksek dozlarda kirletici olduklarından sulan içme, sulama ve bir çok endüstriyel kullanım için uygunsuz duruma getirebilirler.

10. Yapay ve Doğal Tarımsal Gübreler

 Gübrelerin içerdiği azot ve fosfor, sulamadan dönen drenaj sulan ile yüzeysel sulara karışır.

 11. Atık Isı

 Tek geçişli soğutma suyu sistemlerine sahip termik santraller, yüzeysel sulara büyük miktarlarda atık ısı verir. Sıcaklığı da artmış sular, içme suyu kaynağı olarak uygun değillerdir.

 

 
   
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol